Minister Finansów to jedno z najważniejszych stanowisk w rządzie, bardzo często jest to druga osoba w gabinecie po premierze. Minister Finansów ma decydujący wpływ na obszary związane z podatkami Państwa, w tym liczne zmiany w podatku VAT, CIT czy PIT, które dotykają przedsiębiorców i obywateli każdego roku. Często jednak mówi się również o tym, że Minister Finansów to wyjątkowo gorący stołek. Sprawdzamy czym zajmuje się Minister Finansów i jak długo przeciętnie udaje mu się pozostać na stanowisku.
Czym zajmuje się Minister Finansów?
Minister Finansów stoi na czele Ministerstwa Finansów, czyli centralnego organu administracji rządowej, którego głównym obszarem odpowiedzialności są tzw. finanse publiczne. Urząd ten wspomaga Ministra Finansów w przygotowaniu i nadzorze nad realizacją budżetu państwa, kierowaniu polityką podatkową, zarządzaniem długiem publicznym oraz nadzorem nad finansowaniem samorządu terytorialnego. Szczególnie duży wpływ Minister Finansów posiada na politykę podatkową, podlega mu cała Krajowa Administracja Skarbowa, ma on decydujący głos w przygotowaniu ustaw podatkowych, nowelizacjach prawa podatkowego, w tym podatków powszechnych, podatku dochodowego od osób fizycznych PIT, podatku dochodowego od osób prawnych CIT oraz podatku od towarów i usług VAT. Liczne zmiany w prawie wymagają częstego uczestniczenia w szkoleniach podatkowych, aby nie stracić kontaktu ze zmianami wprowadzanymi przez kolejnych Ministrów Finansów.
Polscy Ministrowie Finansów
Stanowisko to w III Rzeczpospolitej Polskiej sprawowało wiele głośnych nazwisk poczynając od pierwszego Ministra Finansów, czyli Leszka Balcerowicza, przez polityków takich jak Andrzej Olechowski, Marek Borowski, Grzegorz Kołodko, Marek Belka, Zyta Gilowska, Jan Rostowski, Mateusz Szczurek, Mateusz Morawiecki czy obecnie sprawująca ten urząd Teresa Czerwińska.
„Nasza analiza pokazuje, że najdłużej to stanowisko piastował Jan Rostowski (2203 dni). Następnie Leszek Balcerowicz, który był ministrem finansów łącznie w trzech gabinetach i spędził na tym urzędzie aż 1783 dni. Leszek Balcerowicz zasłynął przede wszystkim z programu transformacji od gospodarki planowanej do gospodarki rynkowej zwanego Planem Balcerowicza. Plan ten polegał na przeprowadzeniu szybkiego programu reform, którego celem było zdławienie hiperinflacji, urealnienie kursu złotego, przeprowadzono reformę systemu bankowego i rozpoczęto reformy podatkowe i ubezpieczeniowe.” – mówi Sebastian Nowak z WeLearn.pl
Kolejnymi ministrami finansów z najdłuższym czasem urzędowania są Grzegorz Kołodko (urzędował łącznie jako minister w czterech gabinetach przez 1358 dni), Mateusz Szczurek (719 dni), Zyta Gilowska (dwa gabinety, łącznie 585 dni) oraz Marek Belka (dwa gabinety, łącznie 529 dni).
Średni czas pozostawania na stanowisku
Reformy podatkowe, nowelizowanie prawa podatkowego, wprowadzanie nowych stawek podatków, w tym VAT, PIT czy CIT wymagają dużej odporności psychicznej, gdyż są to najczęściej zmiany niepopularne, społecznie trudne. Presja na Ministra Finansów pojawia się jednak nie tylko ze strony społeczeństwa czy przedsiębiorstw, ale również klasy politycznej. Niewielu Ministrom Finansów udaje się piastować to stanowisko przez długi czas. Średnio polski Minister Finansów pozostawał na stanowisku przez około 428 dni, czyli niewiele ponad rok. Ministrem z najkrótszym stażem był Paweł Wojciechowski, który zajmował to stanowisko przez zaledwie 20 dni.
Wyobraźmy sobie, że zmienialibyśmy pracę średnio co półtora roku. Na pewno można nazwać to gorącym stołkiem!