Jak rozwijać w sobie zachowania asertywne?

Przeglądając oferty pracy dostępne aktualnie na rynku z pewnością niejedna osoba natknęła się w wymaganiach na zwrot „poszukujemy osoby asertywnej”. Ta nazwa, niegdyś znana tylko nielicznym, w obecnych czasach robi prawdziwą furorę. Asertywności wymaga się od ludzi już od najmłodszych lat, choć mało kto zdaje sobie sprawę, że w większości przypadków asertywność nie jest cechą wrodzoną.

Co to jest asertywność?

Czym tak naprawdę jest ta ceniona i pożądana asertywność? Jest to zdolność, która tak naprawdę jest wypadkową kilku cech – stanowczości, wyważenia, poczucia własnej wartości, jasności wyrażania poglądów, szacunku dla drugiego człowieka. Suma tych cech występujących jednocześnie daje nam osobę asertywną, czyli taką, która w konsekwentny sposób umie przedstawić swoje zdanie i bronić go, ale jednocześnie nie czyni w ten sposób krzywdy innym ludziom.

Dlaczego to takie ważne? We współczesnym, pędzącym świecie większości ludzi komunikuje się skrótowo, sygnały chwytane są w locie, często podświadomie, również my pędzimy do przodu aby podołać wszystkim wymaganiom życia codziennego i zawodowego. Osoby asertywne w takich uwarunkowaniach wybijają się spośród ogółu, gdyż świadome swoich możliwości i ograniczeń potrafią wyznaczać granice, komunikować się w sposób efektywny i wykonywać obowiązki w skuteczny sposób, między innymi dzięki umiejętności odmawiania i wyrażania swojego zdania. Nie trzeba dodawać, że stają się w ten sposób niezwykle pożądanym „towarem” na rynku pracy, zwłaszcza w zawodach wymagających stanowczości, ale wyrażanej w sposób nie naruszający niczyich praw.

Asertywność nie jest wrodzona

„Choć nie zawsze o tym pamiętamy asertywność w większości przypadków nie należy do cech wrodzonych. Osoby asertywne potrafią posługiwać się całym spektrum zachowań, nazywamy je zachowaniami asertywnymi i można je w sobie wyćwiczyć.”

mówi Sebastian Nowak.

Świadczy o tym chociażby liczba ofert szkoleniowych dotyczących asertywności, jakie dostępne są na rynku. Po wpisaniu w wyszukiwarkę internetową zwrotu „szkolenia asertywność” pojawi się długa lista wyników. Trening jest najpopularniejszą metodą dochodzenia do asertywności, jednakże nie jedyną. Można spróbować również metod takich jak indywidualne ćwiczenia w codziennym życiu, inscenizowane scenki, a także posiłkować się internetowymi tutorialami. Sposobem na rozwój zachowań asertywnych może być także praca z psychologiem – indywidualna lub grupowa.

Biznes lubi asertywnych

Osoby asertywne, także te które przeszły trening asertywności, są często poszukiwane na rynku pracy. Działalność biznesowa jest wprost stworzona dla osób, które potrafią bronić jasno przedstawionego przez siebie zdania. Niezwykle ułatwia to prowadzenie negocjacji handlowych, ale często również sprawdza się w obsłudze trudnego klienta czy miękkiej windykacji. W działalności komercyjnej są to cechy, które trudno przecenić.

Warto więc zastanowić się nad zbudowaniem w sobie umiejętności asertywnego komunikowania się. W bardzo istotny sposób ułatwia to codzienne życie, pozwalając jednocześnie na skuteczniejsze realizowanie obowiązków zawodowych.

Asertywność w życiu osobistym

Asertywność jest kluczowym elementem zdrowego funkcjonowania w życiu osobistym. Obejmuje umiejętność wyrażania swoich potrzeb, poglądów i uczuć w sposób zdecydowany, ale zarazem szanujący zarówno siebie, jak i innych ludzi. Zachowania asertywne mogą przynieść wiele pozytywów dla naszego życia osobistego.

1. Zwiększenie samoświadomości: Bycie asertywnym wymaga rozpoznania swoich potrzeb, uczuć i granic. W rezultacie staje się to okazją do lepszego zrozumienia siebie.
2. Ułatwienie komunikacji: Asertywne zachowania sprzyjają klarownej, otwartej i konstruktywnej komunikacji z innymi ludźmi. Pozwala to uniknąć nieporozumień i konfliktów.
3. Wzmocnienie relacji interpersonalnych: Asertywne zachowania sprzyjają zdrowym relacjom z innymi, ponieważ umożliwiają wyrażanie potrzeb i respektowanie potrzeb innych osób.
4. Redukcja stresu: Wyrażanie swoich uczuć i potrzeb w sposób asertywny może pomóc w redukcji stresu i frustracji związanej z niekomfortowymi sytuacjami.
5. Zwiększenie poczucia własnej wartości: Bycie asertywnym pozwala na wyrażanie siebie i swoich przekonań w sposób pewny siebie, co może prowadzić do wzmocnienia poczucia własnej wartości i pewności siebie.

Warto być asertywnym, ponieważ pozwala to na bardziej autentyczne i satysfakcjonujące życie. Bycie asertywnym nie oznacza bynajmniej bycia egoistą czy arogantem. Wręcz przeciwnie, asertywność polega na szacunkowym traktowaniu zarówno siebie, jak i innych, oraz na poszukiwaniu win-win w interakcjach społecznych.

Bycie asertywnym to nic złego, ponieważ nie narusza ono praw innych ludzi ani nie ogranicza ich wolności. Wręcz przeciwnie, asertywność sprzyja zdrowym relacjom opartym na wzajemnym szacunku i zrozumieniu. Ostatecznie, umiejętność wyrażania siebie w sposób asertywny może prowadzić do bardziej udanych i satysfakcjonujących relacji osobistych.

Mity dotyczące asertywności

Istnieje kilka powszechnych mitów dotyczących asertywności, które mogą prowadzić do nieporozumień i błędnych interpretacji.

1. Asertywność przypomina agresję werbalną: To jedno z najczęstszych nieporozumień. Asertywność a agresja w komunikacji to zupełnie różne zachowania. Asertywność polega na szanowaniu siebie i innych, podczas gdy agresywność jest nastawiona na dominację i naruszanie granic innych osób.
2. Asertywność to cecha wrodzona: To mit, który może prowadzić do mylnego przekonania, że niektórzy ludzie po prostu się rodzą asertywni, podczas gdy inni nie. W rzeczywistości asertywność to umiejętność, którą można rozwijać i doskonalić poprzez praktykę i świadomość własnych zachowań.
3. Bycie asertywnym oznacza zawsze mówienie „nie”: Asertywność nie polega na byciu zawsze na nie i odmawianiu wszystkiego, co proponują inni. To raczej umiejętność wyrażania swoich potrzeb i granic w sposób jasny i szanujący, co czasami oznacza odmowę.
4. Asertywność to brak empatii: Niektórzy mogą mylnie uważać, że być asertywnym to być egoistą i nie troszczyć się o potrzeby innych. W rzeczywistości asertywność wymaga empatii i szacunku wobec innych ludzi. Oznacza to uwzględnienie zarówno swoich, jak i cudzych potrzeb i uczuć w interakcjach międzyludzkich.
5. Asertywność nie jest potrzebna w życiu osobistym: Niektórzy mogą sądzić, że asertywność jest cechą przydatną tylko w środowisku biznesowym lub zawodowym. Jednak umiejętność wyrażania siebie w sposób asertywny jest równie istotna w życiu osobistym, ponieważ pozwala na budowanie zdrowych relacji, redukcję konfliktów i zwiększenie poczucia własnej wartości.

Rozpoznanie i zrozumienie tych mitów może pomóc w lepszym zrozumieniu istoty asertywności i promowaniu jej właściwego stosowania w różnych obszarach życia.