Kodeks pracy to jedna z najważniejszych ustaw w polskim prawodawstwie. Obejmuje szeroki zakres zagadnień związanych z prawami pracowniczymi oraz organizacją pracy. A jak dokładnie wygląda polskie prawo pracy i jakie jest jego znaczenie? Wyjaśniamy.
Akt, który potocznie jest często określany jako prawo pracy, to Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz.U. z 2019 r. poz. 1040). Choć została ona uchwalona 45 lat temu, jest nieustannie modyfikowana – tak, aby dostosować się do obecnych realiów obowiązujących na rynku pracy.
Z jakich działów składa się Kodeks pracy?
Kodeks pracy tworzy aż 15 działów, które obejmują wszystkie prawa i obowiązki dotyczące pracowników i pracodawców objęte stosunkiem pracy. Warto podkreślić, że regulują one zasady pracy w odniesieniu do niemal wszystkich grup zawodowych, choć niektóre z nich, jak np. służbę cywilną, obejmują również dodatkowe, dedykowane przepisy.
Podział Kodeksu pracy prezentuje się następująco:
- Dział pierwszy: Przepisy ogólne
- Dział drugi: Stosunek pracy
- Dział trzeci: Wynagrodzenie za pracę i inne świadczenia
- Dział czwarty: Obowiązki pracodawcy i pracownika
- Dział piąty: Odpowiedzialność materialna pracowników
- Dział szósty: Czas pracy
- Dział siódmy: Urlopy pracownicze
- Dział ósmy: Uprawnienia pracowników związane z rodzicielstwem
- Dział dziewiąty: Zatrudnianie młodocianych
- Dział dziesiąty: Bezpieczeństwo i higiena pracy
- Dział jedenasty: Układy zbiorowe pracy
- Dział dwunasty: Rozpatrywanie sporów o roszczenia ze stosunku pracy
- Dział trzynasty: Odpowiedzialność za wykroczenia przeciwko prawom pracownika
- Dział czternasty: Przedawnienie roszczeń
- Dział piętnasty: Przepisy końcowe
Każdy dział dzieli się na rozdziały, a te dalej – na oddziały.
Szkolenia z prawa pracy
Ze względu na obszerność ustawy Kodeks pracy, jej złożoność, ale też praktyczne znaczenie dla polskich przedsiębiorstw warto rozważyć szkolenia i kursy dla działów kadr i płac, a także kadry menedżerskiej z prawa pracy. Pozwoli to firmie zapewnić działanie zgodne z obowiązującymi normami prawnymi, zapoznać się z rozporządzeniami oraz innymi aktami wydanymi na podstawie ustaw określającymi prawa i obowiązki pracowników i pracodawców. Szkolenia takie pozwalają w krótkim czasie podnieść kompetencje zespołu w zakresie najważniejszych kwestii związanych z prawem pracy, np. jak rozliczać czas pracy?
Jakie ma znaczenie prawo pracy?
Prawo pracy to akt normatywny, zgodnie z którym powinny być prowadzone wszelkie działania powiązane z zatrudnianiem pracowników i organizacją wykonywania przez nich obowiązków. To właśnie ten dokument wyznacza m.in. reguły związane z czasem pracy, jak również urlopami czy sposobem zabezpieczania miejsca pracy przed skutkami działań czynników szkodliwych. Przepisy kodeksu pracy są także fundamentem przy rozstrzyganiu wszelkiego rodzaju sporów – zarówno na drodze polubownej, jak i sądowej. Dlatego warto znać jego kluczowe zapisy, aby wiedzieć, jakie prawa i obowiązki przysługują każdej ze stron stosunku pracy.
