Konflikty w pracy zespołowej są właściwie nieuniknione. Dlatego jednym z ważniejszych zadań menedżerów jest odpowiednie podejście do ich rozwiązywania. Właściwa diagnoza przyczyn problemu i w wybór efektywnego sposobu postępowania mogą sprawić, że spór nie tylko szybko się zakończy, ale być może wręcz zostanie przekuty w pozytywną sytuację. Dowiedz się więcej o rozwiązywaniu sytuacji konfliktowych w środowisku zawodowym oraz o szkoleniach u kursach z zarządzania i rozwiązywania konfliktów.
Przyczyny konfliktów w pracy
Środowisko pracy to zazwyczaj dość przypadkowa zbieranina ludzi o różnych charakterach i poglądach, dlatego trudno uniknąć sporów. Tymczasem mogą negatywnie wpływać na atmosferę w zespole, a tym samym efektywność jego działań – szczególnie, gdy nie podejmie się odpowiednio szybkiej i trafnej reakcji. Przeciągające się drobne nieporozumienia mogą z czasem urastać do kolosalnych rozmiarów, skutecznie dezorganizując pracę. Zadaniem lidera powinno być więc łagodzenie wszelkich kwestii spornych.
Dla sprawnego rozwiązywania konfliktów pomocne jest rozpoznanie ich charakteru. Najczęściej spory nie mają charakteru merytorycznego. Spotyka się za to konflikty:
- komunikacyjne – wynikające z trudności w porozumieniu się między pracownikami, nadmiernej krytyki ze strony przełożonego lub też niezrozumiałego formułowania przez niego poleceń;
- strukturalne – wynikające z braku dostępu do narzędzi (np. danych kontaktowych, skrzynki e-mail, dokumentów) koniecznych do wykonania określonych zadań;
- wartości – bazujące na niewłaściwym zachowaniu jednej strony i nieakceptowaniu tego przez drugą.
Dzięki ustaleniu podłoża konfliktu znacznie łatwiej dobrać techniki, które pomogą w jego zażegnaniu.
Tradycyjne techniki rozwiązywania konfliktów w biznesie
Można wyróżnić dwa podejścia do rozwiązywania konfliktów w firmie – tradycyjne i nowoczesne. Metody należące do tej pierwszej grupy zwykle nie zajmują się przyczyną sporu, a także zakładają zwycięstwo jednej strony w konkretnej sytuacji. Współcześnie wykorzystuje się je zazwyczaj jedynie do rozwiązywania mało znaczących konfliktów. Tradycyjne techniki rozwiązywania konfliktów to m.in.:
- unikanie – polegające na wycofaniu się z konfliktu, z nadzieją, że z biegiem czasu sam się rozwiąże;
- odwlekanie – prowadzi do ostudzenia emocji, ale zwykle okazuje się nieskuteczne, ponieważ po czasie może wręcz dojść do zintensyfikowania sporu;
- łagodzenie – polega na zrezygnowaniu z realizacji swoich potrzeb i interesów na rzecz drugiej strony, w celu utrzymania z nią dobrych relacji;
- wymuszanie – dążenie do realizacji własnych celów przy jednoczesnym lekceważeniu potrzeb drugiej strony;
- stosowanie zasady większości – przyjęcie określonego rozwiązania w sytuacji spornej odbywa się za sprawą głosowania;
- angażowanie trzeciej osoby – stosowane w sytuacjach, gdy strony nie mogą dojść do porozumienia.
Warto zaznaczyć, że wymienione techniki często na dłuższą metę są nieskuteczne. W wielu przypadkach mogą prowadzić do dezintegracji zespołu i wzrostu niezadowolenia, szczególnie wśród osób, które w wyniku „rozwiązania” sporu znajdują się na „przegranej” pozycji. Dlatego obecnie częściej korzysta się z nowoczesnych metod zarządzania konfliktami.
Nowoczesne techniki rozwiązywania konfliktów
Nowoczesnych technik rozwiązywania konfliktów w biznesie jest wiele i, odpowiednio dobrane i zastosowane, zwykle są znacznie skuteczniejsze od tych tradycyjnych. Wiele z nich znajduje również zastosowanie w życiu codziennym. Warto zwrócić uwagę m.in. na:
- kompromis – polegający na częściowym zaspokojeniu interesów obu stron, w taki sposób, że każdy coś zyskuje, ale również traci;
- mediacje – ich zadaniem jest doprowadzenie do porozumienia się między stronami konfliktu; ważną rolę odgrywa tutaj postać mediatora, czyli bezstronnej osoby trzeciej pełniącej funkcję pośrednika i tworzącej właściwą atmosferę dyskusji;
- spotkanie konfrontacyjne – polega na poszukiwaniu rozwiązania, które będzie korzystne dla wszystkich stron poprzez otwarte prezentowanie poglądów i skupienie się na najważniejszych sprawach;
- uzgadnianie – polega na poszukiwaniu najlepszego rozwiązania, które zaspokoi interesy wszystkich stron oraz wpłynie na zadowolenie i integrację zespołu; konflikt traktuje się w tym przypadku jako wspólny problem wymagający rozwiązania poprzez współpracę;
- ujawnienie wspólnego interesu – w tym przypadku cele konkurencyjne zostają zastąpione wspólnymi, dzięki czemu uwaga zostaje odwrócona od konfliktu i przeniesiona na wspólne działanie w konkretnym celu;
- przetarg – poprzez przedstawienie ofert i możliwych wzajemnych ustępstw można znaleźć rozwiązanie satysfakcjonujące wszystkie strony konfliktu, a jednocześnie zintegrować zespół.
Nietrudno zauważyć, że nowoczesne techniki rozwiązywania konfliktów skupiają się na szukaniu konstruktywnych rozwiązań, przy jednoczesnej stymulacji integracji zespołu oraz na pozytywnych aspektach sytuacji spornych.
Szkolenia z rozwiązywania konfliktów
Zarządzając konfliktami w firmie, należy również pamiętać o zasadach etyki i normach definiujących poprawne zachowanie w trudnych sytuacjach. Przełożony powinien pamiętać, by w konfliktach pomiędzy podwładnymi zachować obiektywizm i dbać o zachowanie pewnych standardów. Warto wesprzeć się rzetelną wiedzą i umiejętnościami, np. udając się na odpowiednie szkolenie z technik rozwiązywania konfliktów. Szkolenia i warsztaty z zarządzania konfliktem i rozwiązywania konfliktów są częścią szerokiej gamy szkoleń menedżerskich. W dzisiejszych czasach szkolenia te dostępne są zarówno w formule online, jak i typowych szkoleń stacjonarnych. Szkolenia stacjonarne znajdziemy głównie w dużych miastach, takich jak Warszawa, Poznań, Gdańsk, Kraków, Wrocław czy Katowice, jednakże nie warto się ograniczać jedynie do szkoleń stacjonarnych. Coraz więcej szkoleń i kursów z zarządzania konfliktem dostępnych jest online, a dzięki nowoczesnym metodom komunikacji ich efektywność jest zbliżona do tradycyjnych szkoleń.
Zobacz: Jakie szkolenia biznesowe polecane są dla nowo upieczonych menadżerów?